والدین باید از ماههای ابتدای زندگی کودک توجه ویژه‌ای نسبت به پیشگیری از پوسیدگی دندان‌ها داشته باشند. همان‌طور که به‌صورت یک امر واضح برای پیشگیری از فلج اطفال و بسیاری از بیماری‌های دیگر واکسن می‌زنیم و آن را جزو وظایف والدین می‌دانیم با رعایت برخی اصول ساده می‌توانیم از مشکلات پیچیده ناشی از پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری کنیم.
شروع مسواک زدن
از زمانی که اولین دندان شیری کودک رویش نماید باید والدین با یک قطعه گاز مرطوب روی دندان‌ها را تمیز نمایند و لثه‌های کودک ماساژ داده شود. علاوه بر گاز مرطوب می‌توان از مسواک‌های انگشتی نیز برای تمیز کردن دندان‌ها استفاده نمود.
باید در نظر داشت یکی از عوامل اصلی پوسیدگی دندان کودکان تکرر شیر خوردن شبانه می‌باشد زیرا شیر در اطراف دندان‌ها جمع می‌شود و با توجه به کاهش جریان بزاق در خواب محیط مناسبی برای رشد میکروب‌های پوسیدگی‌زا ایجاد می‌گردد لذا پس از دوسالگی شیر خوردن شبانه باید متوقف شود.
چه نوع مسواکی بخریم؟
مسواک مناسب برای کودکان مسواکی است که الیاف آن نرم و سر آن کوچک باشد و شکل و اندازه دسته آن با سایز دست کودک تناسب داشته باشد. بهتر است مسواک دارای تصاویر یا رنگی بر روی دسته باشد که برای کودک ترغیب‌کننده باشد. بسیاری از انواع مسواک‌ها توسط کارخانه سازنده برای گروه‌های سنی مختلف تقسیم‌بندی شده‌اند که در موقع خرید باید دقت شود. مسواک کودکان باید به‌طورمعمول هر 3 ماه یکبار تعویض شود گرچه برخی از کودکان سر مسواک را می‌جوند و ممکن است در این شرایط مسواک زودتر مستهلک شود.
چه نوع خمیردندانی بخریم؟
خمیردندان باید برای کودکان بالای سه سال استفاده شود و برای کودکان زیر سه سال صرفاً از مسواک نرم و مرطوب بدون خمیردندان استفاده می‌گردد.
حتی اگر کودک تمایل داشته باشد از خمیردندان بزرگسالان استفاده نماید نباید این کار انجام شود. هرکدام از خمیردندان‌های استاندارد موجود در بازار که مخصوص کودکان ساخته‌شده‌اند در طعمی که باسلیقه کودک سازگار باشد می‌تواند مورداستفاده قرار گیرد.
سن مناسب استفاده از نخ دندان
به‌محض این‌که فواصل بین دندان‌ها بسته شد حدود 3 سالگی باید علاوه بر مسواک زدن از نخ دندان نیز استفاده شود. برای اغلب والدین نخ دندان کشیدن کودک در موقعیت ایستاده مشکل است لذا توصیه می‌گردد برای این کار کودک در موقعیت دراز کشیده قرار بگیرد تا رد کردن نخ دندان از فواصل بین دندان‌ها تسهیل گردد. می‌توان از نخ دندان‌هایی که به دسته نگهدارنده مخصوص متصل گردیده است و در داروخانه‌ها به فروش می‌رسد استفاده نمود.
چه دهان‌شویه‌ای استفاده کنیم؟
اغلب دهان‌شویه‌های مختلفی که در بازار موجود است برای مصرف کودکان مناسب نمی‌باشد. تنها دهان‌شویه‌ای که به‌صورت معمول برای کودکان استفاده می‌گردد دهان‌شویه فلوراید می‌باشد که آن‌هم برای کودکان بالای شش سال قابل‌استفاده است.
فلورایدتراپی چیست؟
فلوراید عنصری است که به‌طور طبیعی در بسیاری از غذاها و آب آشامیدنی وجود دارد. در دندانپزشکی فلوراید به اشکال مختلفی که شبیه ژل یا کف هستند وجود داردکه مواد مذکور حاوی غلظت بالای فلوراید می‌باشند. استفاده موضعی فلوراید در دندانپزشکی برحسب صلاحدید دندانپزشک و میزان استعداد به پوسیدگی دندان‌ها ممکن است به فواصل 3-6 ماه یکبار انجام گردد و این امر علاوه بر پیشگیری از پوسیده شدن سطوح سالم دندان‌ها باعث سفت شدن نقاط ” پوسیدگی اولیه” می‌گردد.
باید توجه داشته باشید که فلورایدتراپی باید حتماً توسط دندانپزشک و با روش خاص انجام گردد و انواع فلوراید ذکرشده در منزل قابل‌استفاده نیست.
هم‌چنین استفاده از دهان‌شویه فلوراید در منزل جایگزین فلورایدتراپی توسط دندانپزشک نمی‌باشد.
فیشورسیلنت چیست؟
اولین دندان‌های آسیاب دائمی در حدود 6 سالگی رویش می‌کنند و شیارهای عمیقی دارند که به‌راحتی با مسواک تمیز نمی‌شوند و محل تجمع غذا و میکروب‌های پوسیدگی‌زا می‌باشند. هم‌چنین مینای این دندان‌ها تا 2 سال پس از رویش دندان در حال تکامل است و در طی این مدت بسیار مستعد پوسیدگی می‌باشد. برای پیشگیری از چنین اتفاقاتی شیارهای این دندان‌ها با موادی به نام فیشورسیلنت پر می‌شود این مواد باعث می‌شوند که مواد غذایی در سطح جونده دندان تجمع پیدا نکند قرار دادن فیشورسیلنت بدون نیاز به بی‌حسی و کاملاً بدون درد می‌باشد. فیشورسیلنت های قرار داده‌شده بر روی دندان‌ها باید هر 6 ماه یکبار توسط دندانپزشک کنترل شوند.