تورم ناگهانی قسمتی از صورت، درد دندان، تب، بی‌اشتهایی، بی‌حالی …. بله! کودک شما دچار آبسه حاد دندانی شده است! یک مشکل دندانی که شاید تهدیدکننده حیات کودک باشد. می‌دانید که باید اقدامات سریع و مناسب صورت گیرد اما کجا و چگونه؟

در دهان و دندان این هفته به علل ایجاد آبسه‌های دندانی، عوارض و نحوه درمان آن‌ها خواهیم پرداخت.

آبسه دندانی چگونه به وجود می‌آید؟

درصورتی‌که پوسیدگی دندان‌های شیری یا دائمی کودک درمان نشود بر اثر پیشرفت پوسیدگی عصب دندان دچار التهاب و عفونت می‌گردد این عفونت اندک‌اندک در بافتهای اطراف دندان انتشار می‌یابد و اصطلاحاً منجر به آبسه دندانی می‌گردد. عفونت ممکن است به بافتهای نرم صورت و گردن نیز گسترش پیدا کند و منجر به تورم در این نواحی شود.

انواع آبسه دندانی

آبسه‌های دندانی می‌توانند به‌صورت حاد یا مزمن باشند در آبسه حاد، دندان به لمس حساس بوده و ممکن است بیمار دچار تب و بی‌حالی باشد. درصورتی‌که عفونت ادامه پیدا کند در بافتهای نرم صورت و گردن منتشرشده و علائمی از قبیل تورم و قرمزی چشم، تورم نواحی گونه، کف دهان، زیر فک پایین و چانه مشاهده می‌گردد که اصطلاحاً به این وضعیت

 «سلولیت» گفته می‌شود؛ اما در حالت آبسه‌های مزمن صرفاً مسیر خروج چرک در ناحیه لثه دندان دچار پوسیدگی همانند یک جوش چرکی مشاهده می‌گردد.

آیا آبسه دندانی خطرناک است؟

بله! عفونت‌های دندانی انتشاریافته به بافت نرم صورت می‌تواند عواقب وخیمی ازجمله بسته شدن راه هوایی کودک، اختلال در بلع و حتی نفوذ عفونت به سیستم عصبی مرکزی داشته باشد هم‌چنین گاهی براثر عفونت مذکور کودک دچار تب شدید و بی‌قراری و بی‌حالی می‌گردد که باید سریعاً تحت درمان قرار گیرد هم‌چنین در موارد شدید ممکن است عفونت سطح خارجی صورت را بازنموده و منجر به تخلیه چرک از این ناحیه و آسیب به پوست صورت گردد.

درمان آبسه

در صورت بروز آبسه‌های حاد و سلولیت کودک باید سریعاً توسط دندان‌پزشک معاینه گردد. مهم‌ترین قدم در چنین مواردی برطرف کردن عامل عفونت که همان دندان پوسیده است می‌باشد این کار برحسب شرایط پس از مشاهده رادیوگرافی دندان با عصب‌کشی یا کشیدن دندان موردنظر انجام می‌گردد. هم‌چنین بیمار تحت درمان آنتی‌بیوتیک برحسب صلاحدید دندانپزشک قرار خواهد گرفت. در برخی از موارد درصورتی‌که کودک تب بالا و یا تورم سریع پیشرونده داشته باشد و یا تورم به نواحی حساس صورت گسترش‌یافته باشد باید سریعاً وی را به بیمارستان انتقال داد. قابل‌ذکر است تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها هرگز سبب بهبود کامل وضعیت نمی‌گردند و پیگیری درمان دندان ضروری است.

تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها باید حتماً توسط دندانپزشک و یا پزشک مربوطه انجام گیرد و از مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک خودداری گردد. آنتی‌بیوتیک حتماً باید به مدتی که تجویزشده مصرف شود و هرگز نباید مدت مصرف دارو به‌صورت خودسرانه افزایش یابد.

مصرف بی‌رویه و خودسرانه آنتی‌بیوتیک باعث می‌شود که میکروب‌ها نسبت به آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم شوند و مصرف بسیاری از عوامل ضدمیکروبی بی‌تأثیر گردد.

در صورت بروز آبسه‌های مزمن اغلب صرفاً درمان دندان مبتلا انجام می‌شود و ممکن است نیازی به تجویز آنتی‌بیوتیک نباشد.

پیشگیری از آبسه

در صورت انجام معاینات دندانپزشکی به‌طور منظم و کنترل وضعیت دندان‌های کودک پوسیدگی‌ها در مراحل اولیه‌ ترمیم می‌گردند و از پیشرفت التهاب به عصب دندان و عفونی شدن آن جلوگیری می‌گردد. این امر برای کودکانی که دچار بیماری‌هایی مانند بیماری قلبی، دیابت، پیوند عضو و نقص سیستم ایمنی می‌باشند اهمیت بیشتری دارد زیرا عفونت‌های دندانی در این کودکان ممکن است عوارض جبران‌ناپذیری داشته باشد.