اولین قدم برای سلامت دهان و دندان، پیشگیری از بروز بیماری است.
به همین دلیل مهم‌ترین پایه سلامت دهان و دندان هر فردی در دوران کودکی شکل می‌گیرد، چراکه در دوران کودکی می‌توان به‌راحتی به کودک باورها، عادت‌ها و سبک زندگی سالمی در رابطه با سلامت دهان و دندان را آموزش داد و وی را به بهداشت دهان و دندان علاقه‌مند نمود و از مشکلات آینده دهان و دندانهای شیری و دائمی جلوگیری کرد.
پس به این سؤال که «چرا کودکان به دندانپزشکی نیاز دارند؟» می‌توان این‌گونه پاسخ داد که:
[toc]ملاقات با دندانپزشک متخصص کودکان می‌تواند باعث شود تا کودک و والدین آموزش‌های مرتبط با سلامت دهان و دندان کودک را یاد بگیرند و تجربه خوشایند دندانپزشکی برای کودک به وجود بیاید تا بتوان از پوسیدگی دندان کودکان پیشگیری نمود و به حفظ دندانهای شیری و دائمی کودک کمک کرد تا سلامت نهایی دهان و دندان کودک در بلندمدت حفظ شود.
اهمیت آموزش‌های مرتبط با سلامت دهان و دندان کودک
متخصص دندانپزشکی کودکان تلاش می‌کند با ارائه آموزش‌هایی طی دوران رشد به کودک و والدین، باورها، عادت‌ها و سبک زندگی سالمی در رابطه با سلامت دهان و دندان کودک ایجاد کند.
آموزش‌های مرتبط با سلامت دهان و دندان کودک بهتر است توسط دندانپزشک متخصص کودکان ارائه شود. این آموزش‌ها حوزه‌های متفاوتی را در برمی‌گیرد و عمده موارد آن‌ها عبارت‌اند از:
- تمیز کردن دندان نوزاد
- روش‌های مسواک زدن و استفاده از نخ دندان
- نکاتی در مورد تغذیه و رژیم غذایی مناسب
- نحوه مصرف برخی داروها مثل قطره آهن
- مشاوره در مورد عادت‌های کودک
- استفاده از پستانک
- مکیدن شست
تأکید این آموزش‌ها بر ایجاد عادت‌های سالم مربوط به دهان و دندان، یادگیری روش‌های پیشگیری و تجربه خوشایند دندانپزشکی است.
اهمیت تجربه خوشایند دندانپزشکی
در بسیاری از موارد کودکان قبل از مراجعه به دندانپزشک متخصص کودکان تجربه ناخوشایند دندانپزشکی داشته‌اند و به علت عدم همکاری مناسب به دندانپزشک متخصص کودکان ارجاع می‌گردند.
در این‌گونه موارد انجام کار برای این کودکان بسیار دشوار خواهد بود چون اضطراب و بی‌اعتمادی اولیه در کودک شکل‌گرفته است و ایجاد اعتماد مجدد و کنترل رفتاری کودک در حدی که برای انجام کار دندانپزشکی مناسب باشد گاه غیرممکن می‌گردد.
در چنین مواردی اولین قدم برطرف کردن ترس‌های کودک و بازسازی مجدد ذهنیت وی است درصورتی‌که دندانپزشک متخصص کودکان با روش‌های مخصوص روانشناسی و کنترل رفتاری کودک موفق به ایجاد همکاری قابل‌قبول کودک نگردد، درمان‌های دندانپزشکی تحت آرام‌بخشی یا بیهوشی عمومی راهکاری مناسب جهت درمان دندانهای کودک خواهد بود.
اهمیت پیشگیری از پوسیدگی دندان کودکان
همان‌طور که گفته شد می‌توان با آموزش‌های به‌موقع و صحیح به کودک و والدین و راهنمایی و اجرای این آموزش‌ها از پوسیدگی دندانهای کودک پیشگیری کرد.
پیشگیری از پوسیدگی دندان کودکان در مراحل اولیه آن باعث می‌شود مشکلات عدیده بسیاری که ناشی از پوسیدگی دندانها خواهد بود اعم از مشکلات غذا خوردن و کاهش رشدی ناشی از آن، ناهنجاری‌های دندانی – فکی، مشکلات ارتودنسی و کاهش زیبایی کودک به دلیل وجود دندان پوسیده مخصوصاً در ناحیه قدامی … رخ ندهد.
پیشگیری از پوسیدگی دندان کودکان در مراحل اولیه آن، سلامت آینده کودک را تضمین و از هزینه‌های گزافی که ممکن است در آینده به والدین تحمیل گردد جلوگیری می‌کند.
پیشگیری از پوسیدگی دندان کودکان می‌تواند به روش‌های زیر انجام گیرد
- آموزش کودک و والدین در مورد پیشگیری از پوسیدگی دندانهای شیری و دائمی
- درمان‌های تخصصی دندانپزشکی کودکان برای پیشگیری و ترمیم پوسیدگی دندانهای شیری و دائمی
- فلورایدتراپی
- فیشور سیلانت ها (شیار پوشهای دندانی)
- ترمیم دندانهای شیری و دائمی
- پر کردن دندان و ترمیم پوسیدگی
- روکش دندان شیری
- ترمیم دندان‌شکسته
- درمان ریشه
اهمیت حفظ دندانهای شیری
متأسفانه یک باور نادرست در بین عموم مردم وجود دارد که چون دندانهای شیری موقتی هستند و درنهایت خواهند افتاد، بنابراین اگر دچار پوسیدگی، درد یا آبسه شدند، نیازی به نگهداری آن‌ها از طریق انجام درمان ترمیم یا عصب‌کشی دندان نیست.
برخلاف این تصور، دندانهای شیری به دلایل مختلف اهمیت بسیاری دارند. دندانهای شیری نقش مهمی در جویدن غذا، کسب مهارت تکلم و نیز زیبایی چهره و اعتمادبه‌نفس کودک دارند.
آسیب‌هایی که به دندانهای شیری وارد می‌شود، ممکن است سبب عفونی شدن آن‌ها شده و باعث تغییراتی در دندانهای دائمی گردد ازجمله تغییر رنگ، نقص در شکل و ساختار جوانه دندان دائمی زیرین؛ لازم به ذکر است که پوسیدگی دندان شیری در صورت گسترش و ایجاد عفونت می‌تواند به جوانه دندانهای دائمی زیرین خود آسیب بزند.
همچنین دندانهای شیری به‌عنوان یک فضانگهدارنده طبیعی و راهنمایی برای رویش صحیح دندانهای دائمی زیرین خود عمل می‌کنند یعنی حضور آن‌ها به دندانهای دائمی کمک می‌کند که در زمان مناسب و در محل صحیح خود رویش پیدا کنند.
بنابراین کشیدن یا از دست دادن زودهنگام دندانهای شیری، می‌تواند سبب جابجایی و نامرتب شدن دندانهای دائمی به دلیل کمبود فضا شود.
جابجایی و نامرتب شدن دندانهای دائمی به‌احتمال‌زیاد سبب می‌شود کودک در آینده نیاز به درمان‌های پیچیده و پرهزینه ارتودنسی و جراحی فک برای اصلاح این مشکلات پیدا کند.
بنابراین با توجه به اهمیت دندانهای شیری باید این دندانها تا سنی که به‌طور طبیعی می‌افتند، حفظ شوند.
البته توجه داشته باشید که اگر دندانهای شیری بیش از زمان لازم در دهان باقی بمانند نیز احتمال آن وجود دارد که باعث بروز مشکلات رویش دندانهای دائمی گردند.
نکاتی مرتبط با دندانپزشک متخصص کودکان
- چرا کودکان به دندانپزشکی نیاز دارند؟
- دندانپزشک متخصص کودکان (اطفال) چه درمان‌هایی انجام می‌دهد؟
- دندانپزشک خوب کودکان (اطفال) چه ویژگی‌هایی دارد؟
آموزش‌های مرتبط با ترس و اضطراب از دندانپزشکی
- آنچه والدین باید قبل از دندانپزشکی کودک بدانند.
- آنچه والدین باید در مورد ترس و اضطراب کودکان در دندانپزشکی بدانند
آموزش‌های مرتبط با سلامت دهان و دندان کودک و پیشگیری از بیماریهای دهان و دندان